Έκθεση βιβλίου στην Αβάνα αφιερωμένη στον Αρμάντο Χαρτ, Κουβανό ηγέτη επαναστάτη
Του Τζόναθαν Σίλμπερμαν και Μαρτίν Κοππέλ
ΑΒΑΝΑ — Ο Αρμάντο Χαρτ μπήκε στο επαναστατικό κίνημα στην Κούβα το 1952 σε ηλικία 22 χρονών.
Ο Χαρτ, ένας από τους ιστορικούς ηγέτες της κουβανικής επανάστασης, έγινε κεντρικός οργανωτής των παράνομων οργανώσεων στις πόλεις του Κινήματος 26 Ιούλη που πάλευε κατά της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ δικτατορία του Μπατίστα. Οι παράνομες οργανώσεις προμήθευαν τον υπό τη διοίκηση του Φιντέλ Κάστρο Αντάρτικο Στρατό με όπλα και εφόδια. Πραγματοποιούσε ενέργειες σαμποτάζ ενάντια στις αστυνομικές και στις στρατιωτικές δυνάμεις και άλλους στόχους του καθεστώτος στις πόλεις. Κινητοποιούσε ένα ευρύ δίκτυο υποστηρικτών οι οποίοι οργάνωναν οικονομικές και προπαγανδιστικές καμπάνιες στην Κούβα.
Η ετήσια Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στην Αβάνα, η οποία έγινε εδώ στις 9-19 του Φλεβάρη, αφιερώθηκε στον Αρμάντο Χαρτ. Πάνω από όλα, «δίδαξε στους ανθρώπους να πιστεύουν στον εαυτό τους», είπε η συγγραφέας Γκραζιέλια Πογολόττι, στην ομιλία της στην κεντρική εκδήλωση προς τιμή του Χαρτ. Η πολύχρονη επαναστατική δράση του τιμήθηκε σε ειδικές εκδηλώσεις σχεδόν κάθε μέρα σε όλη τη διάρκεια αυτού του πολιτιστικού φεστιβάλ. Οι εκδηλώσεις αυτές συνδυάζονταν με παρουσιάσεις βιβλίων, συζητήσεις με διάφορους ομιλητές, εκθέσεις και άλλες δραστηριότητες τιμώντας τον ιστορικό ηγέτη Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος πέθανε τον περασμένο Νοέμβρη.
Σήμερα, ο Χαρτ διευθύνει το Πρόγραμμα Μαρτί, με το οποίο προωθείται η έκδοση και η μελέτη των γραπτών του Χοσέ Μαρτί, ηγέτη των πολέμων για την ανεξαρτησία της Κούβας από την Ισπανία. Με το πρόγραμμα αυτό οργανώνονται κοινωνικές δραστηριότητες για την προσέγγιση της νεολαίας με το παράδειγμα του Μαρτί.
Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, ένας μεγάλος αριθμός διακεκριμένων πολιτικών προσωπικοτήτων και ανθρώπων των γραμμάτων συμμετείχαν σε πάνελ, παρουσιάσεις βιβλίων και άλλα προγράμματα αφιερωμένα στο έργο του Αρμάντο Χαρτ. Εκτός από αυτούς που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο, περιελάμβαναν τον Γκιλιέρμο Γκαρσία, διοικητή του Αντάρτικου Στρατού∙ τον Πέντρο Πάμπλο Ροντρίγκες, τον σημαντικότερο Κουβανό συγγραφέα πάνω στην αντι-ιμπεριαλιστική παρακαταθήκη του Μαρτί∙ και τον πρώην αντιπρόεδρο της Κούβας Χοσέ Ραμόν Φερνάντες, ο οποίος φυλακίστηκε μαζί με τον Χαρτ στο Νησί των Πεύκων τη διάρκεια του αγώνα κατά της δικτατορίας του Μπατίστα και ο οποίος το 1961 ήταν επικεφαλής της κύριας φάλαγγας που κατατρόπωσε την οργανωμένη από τις ΗΠΑ εισβολή στην Πλάγια Χοιρόν της Κούβας. Μια έκθεση φωτογραφίας, με τίτλο «Χαρτ: Πάθος για την Κούβα», οργανώθηκε από τον γνωστό Κουβανό φωτογράφο Ρομπέρτο Τσιλέ.
Ο Χαρτ ποτέ δεν σχεδίαζε να γράψει ένα βιβλίο, υποστηρίζει. Επικέντρωσε όλη την ενέργειά του και την πειθαρχεία του στην επαναστατική πολιτική δράση. Παρόλα αυτά, ως κομμάτι της δραστηριότητάς του για την προώθηση αυτών των στόχων επί 65 χρόνια, ο Χαρτ έχει γράψει τόσα πολλά που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν μια συλλογή 16 τόμων. Οι πρώτοι έξι από αυτούς παρουσιάστηκαν στην έκθεση βιβλίου φέτος. Οι συλλογές αυτές, που έχουν εκδοθεί από διάφορους εκδοτικούς οίκους, συγκεντρώθηκαν από την ερευνήτρια και εκδότρια Ελοίζα Καρρέρας, τη σύζυγο του Χαρτ.
Μια ζωή επαναστατικής δράσης
«Επαναστάτης όλων των εποχών», ήταν ο τίτλος της κεντρικής εκδήλωσης αφιερωμένη στο έργο ζωής του Χαρτ. Οι ομιλητές που συμμετείχαν στο πάνελ στη συζήτηση που έγινε στις 14 Φλεβάρη στο πολιτιστικό κέντρο Κάσα ντε Λος Αμέρικας, ήταν ο Φερνάντο Μαρτίνες Χερέντια, διευθυντής του Πολιτιστικού Ερευνητικού Ιδρύματος Χουάν Μαρινέλιο και πολύ γνωστό συγγραφέα πάνω στον μαρξισμό∙ η Γκραζιέλια Πογολόττι, εξέχουσα κριτικό θεάτρου και δοκιμιογράφου και επί πολλά έτη ηγέτιδα της Ένωσης Συγγραφέων και Καλλιτεχνών της Κούβας∙ και η Λεσμπία Κάνοβας, επίτιμο πρόεδρο της Ένωσης Κουβανών Εκπαιδευτικών. Την εκδήλωση προέδρευσε η Άννα Σάντσιες, διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Χοσέ Μαρτί.
«Από μικρός στην ηλικία, η άσκηση της πολιτικής ήταν στο επίκεντρο της ζωής του Χαρτ», είπε ο Μαρτίνες Χερέντια. Ιδρυτικό στέλεχος του Κινήματος 26 Ιούλη, ο Χαρτ ήταν «πάντα ένας εξαιρετικός μαχητής». Είχε συλληφθεί και φυλακιστεί από τη δικτατορία τρεις φορές –το 1954, μετά το 1957, όταν με τόλμη απέδρασε από τη φυλακή, και πάλι το 1958. Κλεισμένος μέσ’ τα σίδερα στη διάρκεια του τελευταίου έτους του επαναστατικού πολέμου, ο Χαρτ έδρασε με «υποδειγματική αξιοπρέπεια», είπε ο Μαρτίνες.
«Τα γραπτά του Χαρτ κατά εκείνο το αρχικό στάδιο, τα οποία δημοσιεύτηκαν στα παράνομα έντυπα, και τα γράμματα και οι ομιλίες από τον πρώτο χρόνο της επαναστατικής εξουσίας», επισήμανε ο Μαρτίνες, «είναι μια από τις πιο αξιόλογες πηγές για τη μελέτη του ιστορικού κινήματος που απελευθέρωσε τη χώρα και ξεκίνησε τους βαθύτερους μετασχηματισμούς στην ιστορία του κουβανικού λαού».
Μετά τη νίκη του 1959, «ο Χαρτ βρέθηκε στο πλευρό του Φιντέλ στους σημαντικότερους πολιτικούς και κρατικούς θεσμούς, σε όλη τη διάρκεια εκείνων των ένδοξων ημερών». Αναδείχθηκε σε ηγέτη του νεοσύστατου Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, είπε ο Μαρτίνες, στη θέση του οργανωτικού γραμματέα για αρκετά χρόνια.
«Ποτέ δεν θα ξεχάσω την σημαντική συνεισφορά του Χαρτ και τη συντροφική του συμπεριφορά απέναντι στην ομάδα νέων επαναστατών στην οποία συμμετείχα κατά τη δεκαετία του 1960», ανέφερε ο Μαρτίνες. «Έμαθα πολλά από το παράδειγμα και την καθοδήγησή του, την ικανότητά του να ακούει και να συζητά», την αφοσίωσή του «στην σκληρή δουλειά και την προσοχή που έδινε στη λεπτομέρεια».
Ο Χαρτ έχει γράψει εκτεταμένα για το πώς, ως ένας «φιντελίστα», έγινε υποστηρικτής του μαρξισμού «ως ένα βασικό εργαλείο δημιουργίας και ανάπτυξης ενός νέου πολιτισμού», είπε ο Μαρτίνες. Για τον Χαρτ, ο μαρξισμός ήταν ένας οδηγός για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας, κι όχι «ένα διακοσμητικό στοιχείο ή ένας ζουρλομανδύας».
Η επαναστατική αυτή γραμμή πλεύσης, είπε ο Μαρτίνες, είναι το αντίθετο «του συστήματος στο οποίο ο μαρξισμός είχε παραμορφωθεί και μετατραπεί σε στείρο δόγμα –μια παρέκκλιση η οποία επικράτησε επί δεκαετίες στον κόσμο», αναφερόμενος σε αυτό που υπήρχε στη Σοβιετική Ένωση και στα καθεστώτα-δορυφόρους της πριν την κατάρρευσή τους από το 1989 έως το 1991.
Αυτό που έχει επιτευχθεί με την κουβανική σοσιαλιστική επανάσταση «φαινόταν ανέφικτο», είπε ο Μαρτίνες. «Αλλά εδώ είναι που ο Αρμάντο Χαρτ σφυρηλατήθηκε –στη μάχη για τη μετατροπή του ανέφικτου σε πραγματικότητα». Μπροστά στις προκλήσεις του σήμερα, «ο καλύτερος τρόπος να τιμήσουν τον Χαρτ οι νέοι άνθρωποι της Κούβας είναι να ακολουθήσουν το παράδειγμά του».
Ο μετασχηματισμός της εκπαίδευσης και της μάθησης
Η Λεσμπία Κάνοβας, μία επί πολλά έτη εκπαιδευτικός και διευθύντρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων, επικεντρώθηκε στην καθοδήγηση του Χαρτ στον μετασχηματισμό της εκπαίδευσης και της μάθησης στην Κούβα, ένας μετασχηματισμός ο οποίος έγινε εφικτός με την επανάσταση. Αφού ανέλαβε τη θέση του υπουργού Παιδείας σε ηλικία 28 χρονών, ένας από τους νεότερους στο υπουργείο, καθοδήγησε την εκστρατεία αναλφαβητισμού το 1961, στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι. Στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας ήταν η κινητοποίηση πάνω από 100.000 εθελοντών –ως επί το πλείστον εφήβους που μόλις είχαν στρατολογηθεί, στην πλειονότητά τους γυναίκες– που πήγαν στην ύπαιθρο και δίδαξαν 700.000 ανθρώπους πώς να γράφουν και να διαβάζουν. Η ίδια η Κάνοβας, μόλις 13ων χρονών, ήταν μία από τις εθελόντριες αυτές.
Ο αναλφαβητισμός, μια μάστιγα του καπιταλιστικού παρελθόντος της Κούβας, εξαλείφθηκε μέσα σε ένα χρόνο. «Πέρυσι στις 22 Δεκέμβρη γιορτάσαμε την 55η επέτειο της διακήρυξης της Κούβας σε Ελεύθερη Περιοχή από τον Αναλφαβητισμό», είπε.
Η καμπάνια κατά του αναλφαβητισμού, επισήμανε η Κάνοβας, δεν οργανώθηκε από ανθρώπους «με ειδικότητα στους εκπαιδευτικούς μεθόδους». Προετοιμάστηκε και πραγματοποιήθηκε με τη υποστήριξη συνδικάτων, την ομοσπονδία γυναικών και άλλων μαζικών οργανώσεων.
Η επέκταση της πρόσβασης στην εκπαίδευση, τόνισε, συνδυάστηκαν με άλλα κοινωνικά αιτήματα των εργατών και χωρικών, όπως «η αγροτική μεταρρύθμιση, το αίτημα για δημιουργία θέσεων εργασίας για όλους και όλες και να μπει τέλος στην ανεργία και τη φτώχια».
Ένας άλλος πυλώνας της εφαρμογής μέτρων που επίβλεψε ο Χαρτ, είπε η Κάνοβας, ήταν η Μεταρρύθμιση της Ανώτατης Εκπαίδευσης του 1962, στόχος της οποίας ήταν να δοθεί η δυνατότητα «στα παιδιά των εργαζόμενων να φοιτήσουν στα πανεπιστήμια».
Για να έχει νόημα, «η εκπαίδευση πρέπει να συνδέεται πραγματικά με τη ζωή, με τα βασικά προβλήματα της καθημερινής ζωής», είπε. Πριν από την επανάσταση στην Κούβα, τα σχολεία ήταν αποκλειστικά ιδρύματα, απομονωμένα από τους εργαζόμενους και τη ζωή των ανθρώπων του μόχθου στις πόλεις και στην ύπαιθρο.
Ο Χαρτ καθοδήγησε την προσπάθεια, είπε η Κάνοβας, «να γίνει το σχολείο το πιο σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της εκάστοτε κοινότητας […] να ανοίξει το σχολείο στο περιβάλλον του».
Ο Χαρτ ως υπουργός Πολιτισμού
Ως επαναστάτης ηγέτης, είπε η Γκραζιέλια Πογολόττι, ο Χαρτ ήταν πάντα γνωστός ως ένας άνθρωπος «με ανοιχτό μυαλό», ένας που κατανοούσε «την ουσία των ιδεών του Φιντέλ». Αυτά τα χαρακτηριστικά, σημείωσε, ήταν που τον έκαναν κατάλληλο και για τη θέση του οργανωτικού γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος και μετά του υπουργού Πολιτισμού.
Ως οργανωτικός γραμματέας από το 1965 μέχρι το 1970, ο Χαρτ συνέβαλε στην καθοδήγηση «της δουλειάς για την οικοδόμηση του κόμματος μέσα σε πάρα πολύ δύσκολες περιστάσεις –στις οποίες δεν θα υπεισέλθω αυτή τη στιγμή– συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων με τον σεκταρισμό», είπε η Γκραζιέλια. «Ακολουθώντας τον Φιντέλ, ο Χαρτ κατάφερε να οικοδομήσει ένα κόμμα των εργαζομένων, χωρίς τον σεκταρισμό», πρόσθεσε. «Αυτό ήταν το κόμμα στο οποίο γίναμε μέλη ο Φερνάντο Μαρτίνες κι εγώ την ίδια βραδιά στην αίθουσα του κινηματογράφου Τσάπλιν».
Το 1976, όταν ανακοινώθηκε ότι ο Χαρτ ανέλαβε τη θέση του πρώτου υπουργού Πολιτισμού, ήταν μια «στιγμή μεγάλης χαράς», είπε η Πογολόττι. « Μόλις περάσαμε μια δύσκολη χρονική περίοδο, μια περίοδο την οποία σήμερα θυμόμαστε ως χρόνια βαμμένα γκρι».
Κατά τη διάρκεια των πρώτων πέντε χρόνων της δεκαετίας του 1970, η οποία αργότερα έγινε γνωστή ως «η γκρι μισή δεκαετία», το επίσημο Εθνικό Συμβούλιο Πολιτισμού εφάρμοσε πολιτικές εναντίον πολλών Κουβανών συγγραφέων, καλλιτεχνών, και άλλων που θεωρηθήκαν «πολιτικά αναξιόπιστοι», εμποδίζοντας τη δυνατότητά τους να εκδώσουν τα βιβλία τους ή να έχουν πρόσβαση σε υλικά και σε συνθήκες απαραίτητες για την πραγματοποίηση της δουλειάς τους. Αυτό είχε σημαδεύσει μια αντιστροφή των πολιτικών που υποστήριζε από την αρχή η επαναστατική ηγεσία της Κούβας.
Σε εκείνα τα χρόνια, για παράδειγμα, η φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου της Αβάνας, την οποία διεύθυνε ο Φερνάντο Μαρτίνες Χερέντια, έκλεισε, μαζί με το περιοδικό Pensamiento Critico (Κριτική Σκέψη) εκδότης του οποίου ήταν ο Μαρτίνες. «Ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός» –τον οποίο είχε επιβάλει το σταλινικό καθεστώς της Μόσχας από τη δεκαετία του 1930 και μετά στη Σοβιετική Ένωση– προωθήθηκε και στην Κούβα, ιδιαίτερα στη λογοτεχνία, το θέατρο και στον κινηματογράφο.
Το 1976 η διάλυση του συμβουλίου και η δημιουργία του υπουργείου Πολιτισμού, με υπουργό τον Χαρτ, ξεκίνησε έναν «ριζοσπαστικό μετασχηματισμό αυτής της κατάστασης», είπε η Πογολόττι.
Καθώς επανακαθιερώνονταν οι πολιτικές που προωθούσε η επαναστατική ηγεσία, ο Χαρτ ανέλαβε «το ευαίσθητο καθήκον της επούλωσης των πληγών, της επαναφοράς της εμπιστοσύνης πολλών συγγραφέων και καλλιτεχνών οι οποίοι είχαν ζήσει πικρές στιγμές στη διάρκεια εκείνων των πρώτων χρόνων». Συνέβαλε στην καταπολέμηση των «προκαταλήψεων που υπήρχαν κατά συγγραφέων και καλλιτεχνών».
Ο Χαρτ ήταν μια προσωπικότητα που ξεχώριζε όσο αφορά στις προσπάθειες της επαναστατικής ηγεσίας να διευρύνει την πρόσβαση στον πολιτισμό, είπε η Πογολόττι. Δούλευε ακούραστα για την προώθηση «των Δέκα Βασικών Πολιτιστικών Ιδρυμάτων» –τις βιβλιοθήκες, τα βιβλιοπωλεία, τις γκαλερί, τα μουσεία, τους κινηματογράφους, τα εργαστήρια λογοτεχνίας, τις θεατρικές ομάδες, τις χορωδίες, τις μπάντες και τα κοινοτικά πολιτιστικά κέντρα. «Ο Χαρτ ήθελε να πείσει όλους ανεξαιρέτους τους τοπικούς αξιωματούχους στην Κούβα για τον σημαντικό ρόλο της κουλτούρας», τόνισε με χιούμορ.
Ομιλώντας πριν από λίγες ημέρες στο πρόγραμμα Mesa Redonda, μια εθνικής εμβέλειας συζήτηση σε στρογγυλό τραπέζι στην τηλεόραση, η Πογολόττι είπε ότι υπό την καθοδήγηση του Χαρτ το υπουργείο Πολιτισμού ενθάρρυνε «τη δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία, το κουράγιο και πάνω από όλα, την ικανότητα να ακούς τον άλλο».
Μια παρόμοια παρατήρηση έκανε και ο Αμπέλ Πριέτο, ο τωρινός υπουργός Πολιτισμού, μιλώντας επίσης στο Mesa Redonda. «Ο ερχομός του Χαρτ στο υπουργείο Πολιτισμού», είπε ο Πριέτο, «χωρίς καμιά αμφιβολία σημάδευσε την επιστροφή στην πολιτιστική πολιτική του Φιντέλ όπως αυτή διατυπώθηκε στην ομιλία του [το 1961] ‘Μερικά λόγια προς τους διανoούμενους’». [Η ομιλία αυτή υπάρχει στην Militant 21 Δεκέμβρη 1998]
Για τις νέες γενιές επαναστατών
Μια από τις συναντήσεις που ήταν μέρος των ιδιαίτερων εκδηλώσεων απόδοσης τιμής προς τον Χαρτ ήταν η παρουσίαση στις 18 Φλεβάρη δύο βιβλίων. Το ένα ήταν το Armando Hart: Una vida, un sueño [Αρμάντο Χαρτ: μια ζωή ένα όνειρο], μία βιογραφία με κόμικς σε στυλ βιβλίου που περιγράφει τη ζωή σε νεαρή ηλικία του επαναστάτη ηγέτη το οποίο στοχεύει να προσεγγίσει τη νεολαία της Κούβας. Έχει δημοσιευτεί από τον εκδοτικό οίκο Casa Editora Abril της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών, η συγγραφή και εικονογράφηση του οποίου έγινε από τον Ενρίκε Λακόστε, έναν σκιτσογράφο του Palante, περιοδικό πολιτικού χιούμορ.
Το άλλο βιβλίο, συγγραφέας του οποίου είναι ο Χαρτ, ήταν το Aldabonazo: στην επαναστατική παρανομία στην Κούβα, 1952-1958. Εξαντλημένο εδώ και πολύ καιρό στην Κούβα, η εξιστόρηση του Χαρτ εκδόθηκε στα αγγλικά και στα ισπανικά από τον εκδοτικό οίκο Pathfinder Press που έχει την έδρα του στις ΗΠΑ.
Στο πάνελ βρίσκονταν ο Αρμάντο Χαρτ∙ η Ελοϊσα Καρέρας∙ ο Ρουμπιέλ Γκαρσία, πρόεδρος του Saíz Brothers Association, μιας οργάνωσης νέων καλλιτεχνών ο Λακόστε∙ και η Μέρι-Άλις Γουότερς, επιμελήτρια του Aldabonazo και προέδρου του Pathfinder Press. Ο Χαβιέρ Ντουένιας, διευθυντής του Abril, προέδρευσε.
Στο κοινό βρισκόταν ο υπουργός Πολιτισμού Αμπέλ Πριέτο, ο Φερνάντο Γκονζάλες και ο Αντόνιο Γκερέρο. Ο Γκονζάλες και ο Γκερέρο είναι δύο από τους Πέντε Κουβανούς επαναστάτες που ήταν στις φυλακές των ΗΠΑ επί πάνω από μιάμιση δεκαετία για τη δράση τους που είχε στόχο την προστασία της Κούβας από σχεδιαζόμενες επιθέσεις των αντεπαναστατικών ομάδων που έχουν τη βάση τους στις ΗΠΑ.
Ο Λακόστε είπε ότι το βιβλίο του, ο πρώτος από δύο τόμους, έχει στόχο την προσέγγιση της νεολαίας. Με εκλαϊκευτικό στυλ, μιλάει για την αρχική μελέτη της επαναστατικής παρακαταθήκης του Μαρτί από τον Κουβανό ηγέτη και πως ως φοιτητής πανεπιστημίου μπήκε στον αγώνα ενάντια στη δικτατορία του Μπατίστα. Το κείμενο και τα σκίτσα δείχνουν την στρατολόγηση του Χαρτ στο Κίνημα 26 Ιούλη και την συμμετοχή του στον παράνομο αγώνα στις πόλεις έως την ένοπλη ενέργεια, στις 30 Νοέμβρη 1956, στο Σαντιάγο στηρίζοντας την αποστολή που ηγήθηκε ο Φιντέλ Κάστρο με το πλοιάριο Γκράνμα.
Η Γουότερς εξήγησε πως τελικά προέκυψε η έκδοση από το Pathfinder του βιβλίου Aldabonazo μέσα από μια συνεργασία, δεκαεπτά χρόνων, με τον Χαρτ, την Ελοϊσα Καρέρας και τον εκδοτικό οίκο Editora Abril.
«Όσο περισσότερο αφομοιώναμε την αξία της εξιστόρησης του Αρμάντο του παράνομου επαναστατικού αγώνα και πως αυτή εμπλουτίζονταν με τις προκηρύξεις, τις αναφορές στον Τύπο και άλλα ντοκουμέντα που παράχθηκαν μέσα στη φωτιά των μαχών ζωής-θανάτου», είπε η Γουότερς, «τόσο περισσότερο γνωρίζαμε –έπρεπε– να το εκδώσουμε στα αγγλικά και στα ισπανικά, για τις νέες γενιές επαναστατών μαχητών στις ΗΠΑ και ανά τον κόσμο».
Για τους επαναστάτες, η ιστορία που έχει νόημα είναι η ιστορία «που είναι η πιο χρήσιμη για να βρεις τον δρόμο που οδηγεί προς τα εμπρός», έγραφε κάποτε ο Χαρτ, όπως υπενθύμισε στους συμμετάσχοντες η Γουότερς.
«Κι αυτό ακριβώς είναι που μας δίνει το Aldabonazo», είπε.
Το Pathfinder έχει εκδώσει το Aldabonazo διότι είναι μέρος του πολιτικού οπλοστασίου που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλο τον κόσμο. Το χρειαζόμαστε ώστε να «οπλίσουμε πολιτικά μια μαζική πρωτοπορία για τις ταξικές μάχες που βρίσκονται μπροστά μας στον 21ο αιώνα».
Οι συμμετάσχοντες σε αυτή και άλλες εκδηλώσεις αγόρασαν 75 αντίτυπα του Aldabonazo, όλα όσα διέθετε το Pathfinder. Πολλοί πήραν επίσης αντίτυπα του Armando Hart: Una vida, un sueño.